Hormoonverstorende stoffen
Hormoonverstorende stoffen
Hormonen zijn heel belangrijke functies in lichaam. Er zijn verschillende soorten hormonen bijvoorbeeld geslachtshormonen bij voortplanting en stresshormonen bij gevoel en emoties. Er zijn sommige stoffen die hormoonfuncties hebben die in het lichaam beïnvloeden, bijvoorbeeld suiker. Door maaltijden te eten die suiker hebben word het hormoon insuline aangemaakt om het suikergehalte in het bloed te reguleren. Suiker beïnvloed de hormoonhuishouding.
Er is een stof genaamd hormoonverstorend. Deze stof veroorzaakt gezondheidseffecten en he beïnvloed het hormoonsysteem. De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft de volgende definitie opgesteld: "Een stof als hormoonverstorend wordt aangemerkt door het functioneren van het hormoonsysteem wordt beïnvloed en het gevolg daarvan is dat een ongewenste gezondheidseffect veroorzaakt wordt in het individu, of zijn/haar nageslacht".
Contact met hormoonverstorende stoffen
Er zijn verschillende soorten routes waar je in aanraking komt met hormoonverstorende stoffen, zoals milieu, cosmetica, speelgoed of voeding. Door voedsel kan het door:
- Chemische verontreinigingen in voedsel ( bijvoorbeeld dioxines en PCB's)
- Resten van groeibevorderende stoffen of hormonen in vlees
- Stoffen die ontstaan bij verkeerde voedselbereiding (bijvoorbeeld PAK's bij barbecueën)
Uit verpakkingsmaterialen kunnen je ook stoffen in voedsel terechtkomen. Sommige ftalaten (weekmakers) worden gebracht met het verstoren van de hormoonhuishouding. Weekmakers zijn stoffen die kunststoffen elastisch maken. Stoffen die aantonen dat ze een hormoonverstorend effect hebben zijn verboden door wetgeving of ze morgen alleen beperkt gebruikt worden. Er zijn veel discussies die rondom de veiligheid van bisfenol A (BPA). Daarvoor zijn er strenge regels gemaakt voor fabrikanten om kleine kinderen en peuters te beschermen geld er ook een verbod om BPA te gebruiken bij bijvoorbeeld babyflessen en drinkbekers en verpakkingen die voor voedsel bestemd voor kinderen tot 3 jaar.
Gezondheidseffecten
Er zij negatieve effecten op hormoonverstorende stoffen die op menselijke gezondheid en het milieu. Er zijn verschillende soorten gezondheidseffecten die soms op lange tijd zichtbaar is nadat de inname gestopt is. Het bloot stellen van hormoonverstorende stoffen kunnen zelf consequenties hebben op de volgende generatie.
Hormoonverstoorders kunnen effecten hebben op onder andere:
- De vruchtbaarheid
- Ontwikkelen van teelbalkanker
- Borstkanker en prostaatkanker
- Groei en voortplanting
Er zijn ook andere effecten zoals het beïnvloeden van het zenuwstelsel of gedrag, maar het is niet duidelijk genoeg of deze effecten werkelijk plaatsvinden en dat de blootstelling daarmee te maken heeft.
Zwangere vrouwen en kleine kinderen
Bij zwangere vrouwen en kleine kinderen is het meest kwetsbare groep als het over hormoonverstorende stoffen gaat. De groei en de ontwikkeling ervoor en na het geboorte kan het proces heel gevoelig zijn bij het blootstelling aan stoffen. Bij een ongeboren kind kan het via de placenta naar de zwangere vrouw tot aanraking komen met hormoonverstorende stoffen. Het gaat ook via de borstvoeding waar baby's worden blootgesteld aan hormoonverstorende stoffen.